Bez ustępstw się nie uda. Do tego wniosku dochodzą badacze uniwersytetu Cambridge w nowym badaniu naukowym. Naukowcy porównali ze sobą programy odnowy lasów. Jakie metody są obiecujące dla największego sukcesu dla różnorodności gatunków i przeciw zmianie klimatu?
Organiczny rosnący las stoi z pewnością w zgodzie z celami obrońców środowiska. Jednakże lasy są także obszarem gospodarczym. W ubiegłych dekadach zostały one na całym świecie w ogromnej ilości wycięte. To wzmocniło bez wątpienia niektóre aktualne problemy, ponieważ każde drzewo magazynuje dwutlenek węgla, który w ten sposób zostaje powiązany i nie dostaje się do atmosfery ziemskiej. Jednym z wielu innych pozytywnych efektów, które wywołują lasy, jest to, że są one ważnym środkiem, aby ograniczyć zmiany klimatyczne. Dla wielu ekspertów jest to jasne: lasy powinny pilnie zostać znowu zrekultywowane.
Porównanie naturalnych lasów z plantacjami
Wiele argumentów przemawia za tym, aby zwiększać drzewostany. W państwach uprzemysłowionych zaczyna się to od wartości lasów jako podmiejski teren rekreacyjny, a wiele argumentów kończy się na aspekcie ochrony przeciwsłonecznej, która odgrywa dużą rolę w gorących regionach. Poza tym ich drewno jest w dalszym ciągu potrzebne przemysłowi. Istnieje jednak wiele niezgodności co do tego, jak powinno wyglądać zalesianie.
Naukowcy z uniwersytetu Cambridge badali z tego powodu zalety przywrócenia rodzimych lasów w porównaniu do terenów, na których założono plantacje drzew. Badacze zwrócili uwagę między innymi na: biologiczną różnorodność oraz cztery inne ważne funkcje, które las pełni dla człowieka, takie jak funkcje ekosystemowe: magazynowanie dwutlenku węgla, ochrona przed erozją gleby, zaopatrzenie w wodę oraz produkcja drewna.
Analiza danych z 53 krajów
Lasy zostają utworzone, aby pełniły funkcje ekosystemowe. W zasadzie chodzi o to, aby były to plantacje z jednym lub kilkoma gatunkami drzew. Jest to prostsze, korzystniejsze cenowo oraz zależnie od wybranych gatunków- drewno jest dostępne szybciej. Ważnym argumentem dotychczas było to, że rodzaj lasu nie ma znaczącego wpływu na funkcje ekosystemowe. Fakt, że rodzimy las mieszany posiada wyższą jakość, pod względem różnorodności gatunków jest niezaprzeczalny. Nowe badanie dowodzi, że prawdziwe lasy zdecydowanie przeważają plantacje pod prawie każdym względem.
Naukowcy z siedmiu krajów brali udział w badaniu i dostarczyli ogromne ilości danych. W sumie zebrali oni niemal 26000 danych z 264 badań, które zostały przeprowadzone w 53 krajach.
„To pierwszy raz, gdy zostały dokonane jednocześnie relatywne wyniki różnych podejść do renowacji lasów w odniesieniu do ich najważniejszych funkcji. Możemy więc zacząć rozumieć synergię i kompromisy między różnymi celami odnowy lasów i wspierać podjęcie tej decyzji” - mówi Andrew Balmford, profesor zoologii z Cambridge.
Naturalne lasy zdecydowanie przewyższają plantacje
Wyniki badań były jednoznaczne. Przede wszystkim ochrona przed erozją gleby przedstawia się lepiej przez rodzime lasy, niż przez drzewa, które zostały sztucznie posadzone jako plantacja. Poza tym największa różnica jest tam, gdzie jest mało wody. Inaczej mówiąc: Im bardziej będą potrzebne drzewa, aby uniknąć erozji gleby, tym lepsze wyniki osiągną rodzime drzewostany w rzeczywistości. Różnorodne rodzime lasy magazynują poza tym więcej nadziemnego węgla oraz zaopatrują pobliskie rzeki w więcej wody.
Badanie wykazało również, że wiele starych, czy porzuconych plantacji na całym świecie, które zostały pozostawione same sobie, pełniąc swoje funkcje dla środowiska, nie nadążały za rodzimymi lasami, także w odniesieniu do różnorodności gatunków. Ponieważ te plantacje są szeroko rozprzestrzenione, mogłoby to być według opinii badaczy dobrym rozwiązaniem, aby wspierać przybliżenie się do naturalnych lasów.
Kompromis mógłby pomóc lasom
Zaledwie w jednym punkcie plantacje drzew poradziły sobie lepiej, niż naturalne drzewostany, a mianowicie- co jest mniej zaskakujące — przy produkcji drewna. Przy plantacji drzew zostają użyte zwykle szybko rosnące gatunki np. sosna, jodła, czy eukaliptus. Te drzewa są wprawdzie skłonne do tego, aby rosnąć wysoko i prosto. W skali międzynarodowej stosuje się zwykle nawóz i zwalczanie chwastów, aby te gatunki mogły bez problemów rosnąć, nie musząc konkurować przy tym o ważne zasoby. To szkodzi środowisku i uniemożliwia powstanie naturalnego siedliska. W organicznie rosnących lasach z wieloma różnymi gatunkami oraz małymi krzewami powstaje mniej drewna, które może zostać wykorzystane do celów przemysłowych.
„Rozważanie pomiędzy zaletami, które las może oferować dla środowiska oraz produkcji nie zostało jeszcze przedyskutowane. Ponowne zalesienie może prawdopodobnie nie osiągnąć wszystkich celów naraz" - mówi Davis Edwards, profesor nauk biologicznych z uniwersytetu Scheffield, kolejny główny autor badań. Propozycja naukowców wygląda następująco: Plantacje musiałyby zostać włączone do spójnego planu zagospodarowania przestrzennego, aby ich lepsze wyniki przy produkcji drewna prowadziły do tego, że można by otrzymywać w innych miejscach ekologiczne wartościowe lasy. Kompromis jest zatem konieczny- dla klimatu oraz różnorodności gatunków.
