Czy wiesz, ile różnych rodzajów i odmian drzew wiśniowych występuje w Japonii? Someiyoshino, Ōshima-zakura, Yamazakura, wcześnie kwitnąca Kawazu-zakura... Każda z nich ma swoje własne cechy charakterystyczne, takie jak czas kwitnienia, liczba płatków czy barwa. W tym artykule podamy nazwy popularnych japońskich drzew wiśniowych oraz sposoby ich odróżniania. Z tą wiedzą oglądanie kwiatów wiśni będzie o wiele przyjemniejsze.
Ile jest różnych gatunków drzew wiśniowych?
Obecnie w Japonii występuje ponad 600 gatunków kwiatów wiśni. Ze względu na różnice w metodach klasyfikacji nie jest możliwe podanie dokładnej liczby. Te liczne gatunki drzew kwitnącej wiśni wywodzą się z 11 tzw. podstawowych dzikich gatunków. Istnieje ponad 100 gatunków wiśni, które powstały wyłącznie w wyniku naturalnej hybrydyzacji, a odmiany ogrodnicze są hodowane w Japonii od czasów starożytnych. Pierwotne podstawowe gatunki dzikie to Yamazakura, Ōyama-zakura, Kasumi-zakura, Ōshima-zakura, Edohigan, Chōji-zakura, Mame-zakura, Takane-zakura, Miyama-zakura, Kumano-zakura oraz Kanhizakura (łącznie 11 gatunków). Drzewa wiśniowe są podatne na mutacje i łatwo jest tworzyć nowe gatunki np. gdy nowo narodzone drzewa są rozmnażane przez sadzonki. Hybrydyzacja często występuje także w środowisku naturalnym, gdy zbiegają się okresy kwitnienia drzew. Jeśli chodzi o podstawowe gatunki dzikiej czereśni to:
Ich kwiaty zakwitają jako pierwsze lub kwiaty i liście pojawiają się w tym samym czasie.
Kolor płatków jest biały, różowy lub ciemnoróżowy.
Liczba płatków wynosi 5, 6 lub więcej, a czasem nawet 100 lub więcej.
Przy mutacji zazwyczaj dziedziczą one po tzw. drzewie matce.
Różne odmiany mają różny czas kwitnienia
Czas kwitnięcia jest bardzo zróżnicowany, począwszy od Kanhizakura na Okinawie, które zakwitają w styczniu, a skończywszy na Ōyama-zakura na Hokkaidō kwitnących w maju. Takane-zakura, która kwitnie na wysokości co najmniej 2000 m, może zakwitnąć około lipca. Odmiany, których drzewem macierzystym jest Kanhizakura, zwykle wcześnie kwitną, nawet w stosunkowo zimnych regionach. Dzieje się tak dzięki mechanizmowi przerwania stanu spoczynku pędów, który działa u nich wcześnie. Wiele odmian reprezentatywnych, takich jak Someiyoshino, kwitnie od końca marca do początku kwietnia. Różnią się one znacznie w zależności od regionu, a zjawisko tzw. hanaikada (widoczny na powyższym zdjęciu obraz rzeki wypełnionej kwiatami wiśni) jest szczególnie piękne np. przy wejściu do zamku Hirosaki w prefekturze Aomori. Grupa Yaezakura i Yamazakura zakwitają po zakończeniu kwitnienia Someiyoshino. Jeśli więc znasz różne rodzaje kwiatów wiśni, możesz cieszyć się oglądaniem kwiatów przez długi czas. Oto kilka typowych odmian kwitnącej wiśni, które można zobaczyć w słynnych miejscach w całym kraju, od Hokkaidō po Okinawę.
Someiyoshino 染井吉野
Jest to najbardziej typowa odmiana kwiatu wiśni. Szacuje się, że drzewa wiśni Someiyoshino stanowią około 80% wszystkich kwitnących drzew wiśni, które można podziwiać w Japonii. Ta odmiana po wiśni Edohigan odziedziczyła fakt, że kwiaty zakwitają przed pojawieniem się liści, a po wiśni Ōshima – duże, dobrze uformowane kwiaty. Wszystkie drzewa Someiyoshino w Japonii są klonami rozmnażanymi przez szczepienie. W tym samym środowisku okres kwitnięcia nie ulega przesunięciu i wszystkie kwitną w tym samym czasie, dzięki czemu można podziwiać tak wspaniały rząd wiśni jak ten widoczny na zdjęciu.
Pora kwitnienia: początek kwietnia
Kolor kwiatów: jasnoróżowy
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: północne Hokkaidō, region Amami w prefekturze Kagoshima oraz reszta Japonii z wyjątkiem prefektury Okinawa
Ōshima-zakura 大島桜
Nazwa „Ōshima" pochodzi od wyspy Izu Ōshima, leżącej u wybrzeży półwyspu Izu. Odmiana pochodzi z tych wysp i jest jednym z podstawowych gatunków, które rosną dziko na półwyspach Miura i Bōsō od czasów starożytnych. Kwiaty są białe i duże, a ich zapach wyróżnia się intensywnością wśród innych drzew wiśni. Zdarza się czasami, że kwiaty rozkwitają warstwowo. Inną cechą jest to, że liście i kwiaty rozwijają się w tym samym czasie. Ta odmiana ma wiele pięknych cech i stała się podstawą do stworzenia wielu odmian, w tym Someiyoshino. Ze względu na swój zapach liście wiśni Ōshima są wykorzystywane przy produkcji tzw. sakura mochi (ciastek ryżowych z kwiatem wiśni).
Okres kwitnienie: początek kwietnia
Kolor kwiatów: biały
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: m.in. Park Ōshima w Tokio, Park Koraizan w prefekturze Kanagawa, Park Genjiyama w prefektura Kanagawa
Yamazakura 山桜
Yamazakura to drzewo wiśniowe znane Japończykom od czasów starożytnych. Przed rozsadzeniem Someiyoshino było to drzewo wiśniowe związane z hanami (japońskim zwyczajem oglądania kwiatów wiśni). Jest jednym z podstawowych dzikich gatunków i występuje endemicznie w Japonii. Drzewa wiśniowe kwitnące na terenach górskich są czasem nazywane yamazakura, ale stanowią odrębny gatunek. Kwiaty mają kolor od białawego do różowego. Liście i kwiaty rozwijają się w tym samym czasie, ale za młodu liście są charakterystycznie czerwonawe. Yamazakura jest przodkiem wiśni Yoshino występującej w prefekturze Nara. Drzewa wiśni Yoshino są szczególnie znane pod nazwą Shiroyama-zakura (biała wiśnia górska). Są one najpopularniejsze, gdy drzewa wiśni Someiyoshino zakończą kwitnienie.
Pora kwitnienie: połowa kwietnia
Kolor kwiatów: jasnoróżowy
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: m.in. Sakuragawa w prefekturze Ibaraki (np. Park Isobe), Rikugo w prefekturze Nagano, Yoshinoyama w prefekturze Nara
Kanhizakura 寒緋桜
Wiśnia ta występuje w południowych Chinach, na Tajwanie i na Okinawie. Charakteryzuje się wczesnym kwitnieniem. Ponieważ prefektura Kagoshima jest południowym krańcem występowania wiśni Someiyoshino, to właśnie Kanhizakura jest kojarzona z hanami w prefekturze Okinawa. Drzewa wiśniowe zazwyczaj wypuszczają nowe pędy latem, a następnie przechodzą w stan spoczynku, przygotowując się do jesieni i zimy. Czynnikiem, który budzi je ze stanu uśpienia, jest pewien okres mroźnej zimy, po którym następuje ciepło. Mówi się, że wiśnia Kanhizakura, pochodząca z cieplejszych regionów, wcześnie kwitnie, ponieważ ten mechanizm przerywania stanu spoczynku pędów działa nawet wtedy, gdy nie jest bardzo zimno. Ponoć mechanizm włącza się w temperaturze około 15°C, a drzewa zakwitają miesiąc później. Na głównej wyspie Okinawa „front kwitnienia wiśni” nie przesuwa się na północ, ale raczej na południe od północnej części wyspy, gdzie notuje się najzimniejsze temperatury. Kwiaty Kanhizakura są intensywnie różowe i rozkwitają ku dołowi.
Pora kwitnienia: między końcem stycznia a początkiem lutego
Kolor kwiatów: ciemnoróżowy z purpurowym odcieniem
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: m.in. ruiny zamku Nakijin w prefekturze Okinawa, okolice Yaedake w prefekturze Okinawa, ogród Sengan w prefekturze Kagoshima.
Edohigan 江戸彼岸
Chociaż nosi nazwę „Edo" (dawna nazwa Tokio), nie jest odmianą uprawną, lecz jednym z podstawowych dzikich gatunków występujących na terenie całego kraju. Wiele drzew wiśniowych w różnych regionach, mających od kilkuset do ponad tysiąca lat, to właśnie Edohigan. Odmiana ta charakteryzuje się kwiatami kwitnącymi przed liśćmi, górskim typem budowy drzew i bardzo długą żywotnością. W całym kraju znajduje się wiele tzw. ichibonzakura uznanych za pomniki przyrody, w tym licząca 1800 lat Jindai-zakura, 1500-letnia Usuzumi-zakura i 1000-letnia Tarumi-no-Ōzakura. Edohigan mają też tendencję do wczesnego kwitnienia, a jedną z przyczyn ich nazwy jest to, że kwitną w okresie równonocy.
Pora kwitnienia: połowa marca
Kolor kwiatów: jasnoróżowy
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: wyspy Honshū, Shikoku i Kyūshū, w tym Jindai-zakura w prefekturze Yamanashi, Usuzumizakura w prefekturze Gifu i Daigo-zakura w prefekturze Okayama
Kawazu-zakura 河津桜
Kawazu-zakura jest jednym z pierwszych wcześnie kwitnących drzew wiśniowych. Została odkryta przypadkowo w 1955 roku, gdy znaleziono 1-metrowy pień wzdłuż rzeki Kawazu w mieście Kawazu w prefekturze Shizuoka. Jest to naturalny mieszaniec wiśni Kanhizakura i Ōshima-zakura, który odziedziczył wczesne kwitnienie i głęboko różowe kwiaty wiśni Kanhizakura oraz duże kwiaty Ōshima-zakura. Nad rzeką Kawazu, skąd odmiana ta bierze swój początek, rośnie około 850 drzew wiśniowych, zwiastujących nadejście wczesnej wiosny. Zostały one przeszczepione do różnych miejsc od Honshū do Kyūshū i są znane w całym kraju.
Pora kwitnienia: między początkiem lutego a początkiem marca
Kolor kwiatów: ciemnoróżowy
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: m.in. miasto Kawazu w prefekturze Shizuoka, wioska Sumiyoshi Sakura w prefekturze Saitama, półwysep Yotsuura w prefekturze Ōita
Ōyama-zakura 大山桜
Jeden z podstawowych gatunków dziko rosnących, występujący głównie na Hokkaidō, w Tōhoku i w środkowej Japonii. Jego nazwa w języku Ainu brzmi Kalinpani. Znana jest również jako wiśnia górska Ezo. Nazwa wzięła się stąd, że kwiaty są większe niż u wiśni Yamazakura, a ich średnica wynosi ok. 3–4,5 cm, czyli stosunkowo dużo. Liście i kwiaty rozwijają się w tym samym czasie, a młode liście są czerwone, co jest cechą wspólną z Yamazakurą. Na Hokkaidō i w regionie Tōhoku kwiaty wiśni kwitną najobficiej od końca kwietnia do początku maja. Jest tam wiele wspaniałych miejsc, w których można podziwiać kwiaty wiśni, takich jak Nijukken Road Cherry Blossoms (Hokkaidō) i Najdłuższa na świecie droga otoczona wiśniami (prefektura Aomori).
Okres kwitnienia: od połowy kwietnia do początku maja
Kolor: różowy, ciemnoróżowy
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: m.in Nijukken Road Cherry Blossoms na Hokkaidō, Sekai-ichi no Sakura Namiki w prefekturze Aomori, Hokkaidō, Honshū (północne i środkowe Honshū), Shikoku (góry Kenzan i Ishizuchi), Kyūshū (góra Shiraiwa)
Yaezakura 八重桜
Yaezakura nie jest nazwą pojedynczej odmiany, lecz ogólną nazwą drzew wiśniowych o warstwowych kwiatach. Drzewa wiśniowe o sześciu lub więcej płatkach nazywane są Yaezakura. Większość ma od 20 do 70 płatków, a niektóre odmiany mają ponad 100 płatków (nazywa się to wówczas kwitnieniem chryzantemowym). Solone kwiaty Yaezakury są używane w sakurayu (gorącej wodzie z kwiatów wiśni) podawanej przy uroczystych okazjach. Popularne odmiany to Kanzan i Fugenzō. Dobrze znana jest również Gyoikō o zielonych płatkach. Wszystkie kwitną stosunkowo późno w sezonie i są popularne po zakończeniu kwitnienia Someiyoshino.
Pora kwitnienia: od połowy do końca kwietnia
Kolor kwiatów: ciemnoróżowy, jasnoróżowy, żółto-zielony itp.
Kwitnienie: warstwowe
Miejsca występowania: m.in. Park Matsumae na Hokkaidō, Shinjuku Gyoen w Tokio, Ulica Kwitnącej Wiśni w Osace
Shidare-zakura 枝垂桜
Istnieją dwa przypadki, w których o wiśni mówi się shidare. Czasem określenie to jest terminem ogólnym na wszystkie drzewa wiśni o miękkich, spadzistych gałęziach, a czasem nazwa ta odnosi się do jednej odmiany wiśni o opadających gałęziach Shidare-zakura. „Shidare” to mutacja pojawiająca się czasem u wiśni, której wierzchołki nie twardnieją, a rozłożyste gałęzie opadają w dół pod wpływem siły grawitacji. Od okresu Heian (794–1185) taka właściwość znana jest również pod nazwą „shidari-zakura" lub „ito-zakura" i cieszy się dużą popularnością. Drzewa, które powstają z tego typu wiśni shidare same mogą nie wykształcić takiej mutacji. Do reprezentatywnych odmian należą Shidare-zakura (jako gatunek), Yaebeni-zakura, Shidare-yamazakura i np. Kikushidare.
Pora kwitnienia: od połowy marca do połowy kwietnia
Kolor: ciemnoróżowy, bladoróżowy itp.
Kwitnienie: jednowarstwowe i warstwowe
Miejsca występowania: cała Japonia, w tym Hokkaidō, Honshū, Shikoku i Kyūshū
Seiyōmi-zakura 西洋実桜
Seiyōmi-zakura to odmiana wiśni jadalnej. Uprawiano ją w różnych częściach Europy na początku XVIII wieku, a do Japonii została sprowadzona około 1870 roku. Dzikie drzewa wiśniowe w Japonii również rodzą owoce, ale są one małe, kwaśne i nie nadają się do jedzenia. Obecnie istnieje wiele odmian Seiyōmi-yoshino takich jak np. Satonishiki, Benikirari i Napoleon, które wytwarzają ładne, jednowarstwowe kwiaty około połowy kwietnia.
Pora kwitnienia: połowa kwietnia
Kolor kwiatów: jasnoróżowy itp.
Kwitnienie: jednowarstwowe
Miejsca występowania: cała Japonia, w tym Hokkaidō, Honshū, Shikoku i Kyūshū
https://www.jalan.net/news/article/518860/ (wszystkie zdjęcia zaczerpnięte bezpośrednio ze strony)
