
Przestrzeń kosmiczna może być ostateczną granicą, ale Kanadyjczycy starają się ją oswoić za pomocą prawa i porządku.
Kanadyjski parlament zaproponował rozwiązanie, które zasadniczo zdelegalizuje popełnianie przestępstw przez kanadyjskich astronautów na Księżycu lub podczas pobytu na orbicie. Ustawa, która została przedstawiona parlamentowi 28 kwietnia, została włączona do projektu budżetu federalnego na rok 2022 i brzmi następująco:
„Kanadyjski członek załogi, który podczas lotu kosmicznego popełni poza Kanadą działanie lub zaniechanie, które gdyby zostało popełnione w Kanadzie, stanowiłoby przestępstwo podlegające oskarżeniu, jest uważane za popełnione w Kanadzie”.
W dalszej części ustawy dodano, że to samo dotyczy przestępstw popełnionych „na powierzchni Księżyca”.
Innymi słowy, jeśli Kanadyjczyk popełni przestępstwo w przestrzeni kosmicznej, będzie ścigany jak każdy inny Kanadyjczyk mieszkający na Ziemi.
Chociaż to rozwiązanie bez wątpienia będzie ciosem dla astronautów, którzy mieli nadzieję, na przykład, przejechać łazikiem księżycowym ponad dozwoloną prędkością, prawo to nie wzięło się znikąd. Kanada dołączyła niedawno do NASA, Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i Japońskiej Agencji Badań Kosmicznych jako członkowie projektu Lunar Gateway: misji mającej na celu umieszczenie małej, międzynarodowej stacji kosmicznej na orbicie wokół Księżyca, aby wesprzeć operacje na jego powierzchni, takie jak nadchodząca misja Artemis. Przypuszczalnie ten nowy krok pomoże kanadyjskim astronautom zachowywać się, jak najlepiej potrafią.
Środek ten pozwoliłby na ujednolicenie w Kanadzie ram prawnych, które są już przestrzegane na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).
Podstawowa zasada brzmi: „każdy partner zachowuje jurysdykcję i kontrolę nad elementami, które zarejestrował oraz nad personelem na stacji kosmicznej, który jest jego obywatelem” — czytamy w komunikacie ESA. „Ten reżim prawny uznaje jurysdykcję sądów państw partnerskich i pozwala na stosowanie prawa krajowego w takich dziedzinach jak sprawy karne, kwestie związane z odpowiedzialnością oraz ochroną praw własności intelektualnej”.
Inaczej mówiąc, Rosjanin, który złamie prawo w przestrzeni kosmicznej, podlega prawu rosyjskiemu, Amerykanin: amerykańskiemu i tak dalej.
Te ramy prawne zostały już wystawione na próbę. W 2019 r. amerykańska astronautka Anne McClain została oskarżona o popełnienie pierwszego przestępstwa w przestrzeni kosmicznej. Podczas pobytu na pokładzie ISS od grudnia 2018 r. do czerwca 2019 r. McClain została oskarżona o wykorzystanie komputera należącego do NASA do nielegalnego zalogowania się na osobiste konta bankowe byłego małżonka.
NASA broniła reputacji astronautki przed wszczęciem dochodzenia w sprawie incydentu. Ostatecznie okazało się, że zarzuty wobec McClain były fałszywe. Była żona McClain, która wniosła oskarżenia, została później oskarżona o dwa zarzuty składania fałszywych zeznań władzom federalnym — podaje NBC News.
Według serwisu Space.com misja Lunar Gateway ma wystartować około 2030 r.