Ryton o kształcie głowy jelenia datowany jest około 400 roku p.n.e., został skradziony z Milas w Turcji. (Zdjęcie: New York District Attorneys Office)
Pośród nich znajdują się maski pośmiertne i skrzynia na ludzkie szczątki.
Miliarder zajmujący się zarządzaniem funduszami hedgingowymi oddał 180 skradzionych artefaktów o łącznej wartości 70 milionów dolarów i otrzymał dożywotni zakaz zdobywania kolejnych reliktów jako część porozumienia z prokuraturą okręgu Manhattan.
Prokurator okręgu Manhattan Cyrus Vance, Jr. ogłosił, że Michael Steinhardt, 81-letni założyciel Steinhardt Partners i były prezes zarządu WisdomTree Investments, „odznaczał się olbrzymim apetytem na skradzione artefakty bez uwagi na bezprawność swoich czynów, prawdziwość przedmiotów, które nabywał i sprzedawał, czy ogromne szkody, które wyrządzał kulturom na całym świecie”.
Prokuratura oznajmiła, że znalazła „niezbite dowody” na to, że wielka kolekcja Steinhardta – w której skład wchodzą kamienne maski pośmiertne z Izraela, skrzynia na ludzkie szczątki z Krety i fresk zerwany ze ścian starożytnej rzymskiej willi – pochodzi z 11 krajów i że przynajmniej 171 przedmiotów przeszło przez nielegalny handel zanim je zakupił.
„Skonfiskowane artefakty zostały skradzione i nielegalnie wywiezione z 11 krajów, przeszmuglowane przez 12 przestępczych siatek handlowych i niemożliwym było określenie ich pochodzenia zanim pojawiły się na międzynarodowym rynku sztuki, jak podaje oświadczenie co do okoliczności faktycznych podsumowujące śledztwo”, oznajmiła prokuratura.
Ugoda wieńczy koniec międzynarodowego śledztwa ławy przysięgłych rozpoczętego w roku 2017, w którym prokuratura współpracowała z organami ścigania w Iraku, Syrii, Libii, Egipcie, Libanie, Jordanie, Grecji, Bułgarii, Izraelu, Włoszech i Turcji.
Prokuratura zaczęła śledztwo dotyczące Steinhardta w roku 2010, po tym jak nabył 2300-letnią marmurową głowę byka z Libanu, którą uważa się za skradzioną z kraju podczas 15-letniej wojny domowej, która zakończyła się w 1990 roku.
„Podczas badania libańskich posągów, prokuratura dowiedziała się, że Steinhardt ma w posiadaniu więcej skradzionych antyków w swoim mieszkaniu i biurze, i wkrótce po tym rozpoczęła śledztwo lawy przysięgłych w sprawie jego nabycia, posiadania i sprzedaży ponad tysiąca przedmiotów od roku przynajmniej 1987”, podaje biuro.
Jako część ugody, Steinhardt odda pewną liczbę bezcennych artefaktów, które zdobiły jego domy i biura, a także, które wypożyczał muzeom. Między nimi znajdują się: ryton o kształcie głowy jelenia z 400 roku p.n.e. – piękne naczynie ceremonialne o wartości 3,5 miliona dolarów skradzione z Milas w Turcji; trzy kamienne maski pośmiertne z 6000 roku p.n.e.; larnaks, zdobna skrzynia na ludzkie szczątki wywieziona z Krety z około 1400-1200 roku p.n.e.; fresk przedstawiający młodego Heraklesa duszącego węże, które Hera wysłała, by go zabiły, skradziony z Herkulanum – starożytnego rzymskiego miasta niedaleko Neapolu pogrzebanego w popiele i pumeksie po erupcji Wezuwiusza w 79 roku p.n.e.
„Jego [Steinhardta] pogoń za „nowymi” elementami, które mógłby przedstawić i sprzedać nie znała geograficznych ani moralnych granic, co odzwierciedla rozległa siatka handlarzy antykami, szefów zorganizowanej przestępczości, osób zajmujących się praniem pieniędzy czy łupieżców grobów, na których polegał, by poszerzyć swoją kolekcję”, stwierdził Vance, dodając, że bezcenne artefakty zostaną zwrócone ich prawowitym właścicielom.
Prawnicy Steinhardta podali w oświadczeniu, że „cieszy się, że wieloletnie śledztwo prokuratury okręgowej zakończyło się bez postawienia zarzutów, i że niesłusznie zabrane przedmioty wrócą do krajów, z których pochodzą”.
To nie pierwszy raz, gdy przez swoje kolekcjonerstwo Steinhardt miał kłopoty z prawem. W 1997 roku, sędzia federalny orzekł, że złota misa z roku 4500 p.n.e. – którą Steinhardt zaimportował z Włoch za 1 milion dolarów – została zdobyta nielegalnie i pod fałszywymi pozorami. W 2018 roku, nalot policyjny na biuro i dom Steinhardta na Manhattanie zaowocował konfiskatą kilku starożytnych artefaktów skradzionych z Grecji i Włoch.
