Posąg z brązu przedstawiający Japończyka stoi na rogu Seward – małego miasteczka portowego liczącego mniej niż 3000 mieszkańców, leżącego około trzech godzin jazdy na południe od miasta Anchorage – „u bram Alaski”. Ciężko na pierwszy rzut oka rozpoznać Japończyka, ponieważ jest ubrany w tradycyjny alaskański strój, a w ręce trzyma rakietę do poruszania się po śniegu. Na tablicy przy posągu widnieje napis: „Jujiro Wada – pionier wyścigu psich zaprzęgów Iditarod".
Dlaczego jego pomnik postawiono na Alasce – tak daleko od Japonii? Chcielibyśmy przedstawić przygody i pełne wrażeń życie Wady Jujiro, który działał w czasach gorączki złota na Alasce i do dziś nazywany jest „samurajskim maszerem" (przewodnikiem psiego zaprzęgu).
Wada urodził się w Ehime w 1875 roku. Od najmłodszych lat chciał „zostać Sumitomo" (czyli zdobyć fortunę) i w wieku 17 lat zaciągnął się na statek płynący do San Francisco. Następnie przez trzy lata pracował jako kelner na statku wielorybniczym. W tym czasie przeczytał wszystkie książki z biblioteki okrętowej oraz nauczył się języka angielskiego i geografii. W Kanadzie, gdzie zatrzymał się statek, nauczył się też od tubylców jazdy psim zaprzęgiem i polowania. Te umiejętności wykorzystał później w swoich wielkich przygodach.
Później na krótko wrócił do domu, ale spędził w ojczyźnie tylko trzy miesiące, zanim w 1897 roku (w wieku 22 lat) wyruszył na Alaskę. Jako członek załogi statku zaopatrzeniowego Wada udał się na Ocean Arktyczny, a tam uratował zagrożony statek, którego kurs został zablokowany przez lód. Gdy statek utknął w lodzie, Wada polował na karibu (dzikie renifery) z pomocą psiego zaprzęgu i w ten sposób zapewniał pożywienie załodze statku.
Następnie z Oceanu Arktycznego Wada dotarł na Alaskę, gdzie pod koniec XIX wieku rozpoczęła się gorączka złota. W 1903 roku, gdy Wada miał 28 lat, w Chena na Równinie Tanana (niedaleko dzisiejszego Fairbanks) odkryto kopalnię złota. To właśnie on dostarczył tę wiadomość psim zaprzęgiem do Dawson City w Kanadzie, oddalonego o około 1600 km. Spowodowało to napływ wielu poszukiwaczy złota i zapoczątkowało tzw. gorączkę Tanana. Trasa między Tananą a Dawson City jest obecnie częścią trasy Yukon Quest (najtrudniejszego wyścigu psich zaprzęgów na świecie), który odbywa się co roku w lutym.
Kolejne epizody z życia Wady są bardzo zróżnicowane. Kraj w tym czasie nie był jeszcze rozwinięty, a dróg było niewiele. Wioski Alaski nie były wyjątkiem, więc Wada pomagał tubylcom komunikować się między sobą. Pośredniczył też w handlu futrami między zachodnimi kupcami a rdzenną ludnością i robił wszystko, co w jego mocy, by poprawić warunki życia rdzennych mieszkańców, dzięki czemu został okrzyknięty „królem" trzech wiosek. Pewnego razu wygrał maraton, w którym wystartował dla nagrody pieniężnej w miasteczku Nome nad Morzem Beringa, a innym razem przemierzył około 8000 km wybrzeża Oceanu Arktycznego psim zaprzęgiem, co odnotowały ówczesne gazety.
W 1909 roku, w wieku 34 lat, Wada otrzymał od Izby Gospodarczej Seward zlecenie na wytyczenie trasy do kopalni Iditarod. Pomimo trudnych warunków – temperatury sięgającej minus 50 stopni Celsjusza, pustynnej tundry i trudnych alaskańskich przejść górskich – Wada wykonał swoje zadanie.
To osiągnięcie zapisało się w pamięci mieszkańców dopiero 16 lat później – w 1925 roku. W Nome wybuchła wtedy epidemia błonicy, a uzyskanie surowicy wymagało czasu. Do Nome nie było dróg z innych miast, a jedynym sposobem na dotarcie do miasta były psie zaprzęgi, które mogły przemierzać bezdroża i zamarznięte rzeki. Grupa transportująca serum dotarła do Nome trasą Iditarod, którą wyznaczył Wada. Bez tej trasy wiele osób straciłoby życie.
Z czasem środek transportu zmienił się z psich zaprzęgów na skutery śnieżne, ale Międzynarodowy Wyścig Psich Zaprzęgów Iditarod (najdłuższy wyścig psich zaprzęgów na świecie) został stworzony z myślą o przekazaniu tej historii kolejnym pokoleniom. Każdego roku w marcu zbierają się psie zaprzęgi z całego świata, aby pokonać trasę z Anchorage do Nome w ciągu od 10 dni do dwóch tygodni. Chociaż Seward nie znajduje się już na trasie wyścigu psich zaprzęgów, w rogu miasta stoi pamiątkowa tablica informująca o tym, że to właśnie tutaj rozpoczęła się ta trasa.
Nie wiadomo, czy wiadomość o tym, że trasa, którą wytyczył Wada, uratowała życie wielu ludzi, dotarła do niego samego. Jego burzliwe życie trwało dalej. Na początku I wojny światowej podejrzewano go o szpiegostwo, a jego wniosek imigracyjny został odrzucony. W 1920 roku, w wieku 45 lat, badał koło podbiegunowe jako inspektor pól naftowych dla rządu kanadyjskiego. Zmarł w szpitalu w San Diego w Kalifornii 5 marca 1937 roku w wieku 62 lat. W chwili śmierci miał przy sobie tylko 53 centy. Z dokumentów wynika, że został pochowany na cmentarzu komunalnym.
Mimo że jego młodzieńcze marzenie o zostaniu Sumitomo nie spełniło się, Wada Jujiro przeżył dzikie czasy pionierskich wypraw przez Alaskę i Kanadę. W pewnym okresie był myśliwym, w innym poszukiwaczem złota, a w jeszcze innym twórcą szlaku, który stał się pierwowzorem dla dwóch wielkich wyścigów psich zaprzęgów. Dziś na Alasce Wada znany jest jako „samurajski maszer", ponieważ zawsze działał nie z pobudek własnych, a z miłości do ziemi i ludzi, którzy na niej żyli.
